Sinds kort telt Geel 39.000 inwoners. De laatste jaren is er een forse bevolkingsgroei geweest en die trend zal zich volgens prognoses blijven doorzetten. Zo zouden er in 2030 maar liefst 44.000 stadsgenoten zijn. En die moeten allemaal hun plaatsje hebben in Geel.

Geel is een van de aantrekkelijkste steden van de Kempen en kent een forse groeiprognose.

Op zich is dat een positief verhaal. Het toont aan dat Geel een grote aantrekkingskracht heeft en dat het hier goed wonen is. Maar het is ook belangrijk dat er op vlak van ruimtelijke ordening nagedacht wordt over de inplanting van nieuwe woonmogelijkheden. En ja, ook het mobiliteitsverhaal neemt hier een belangrijk hoofdstuk in.

Dorpsdebatten

Het stadsbestuur is daarom gestart met een "roadshow" en gaat enkele gehuchten af om te brainstormen. In Ten Aard werd enkele weken geleden al gedebatteerd, de voorbije week was het de beurt aan Sint Dimpna. Zo'n 50 mensen kwamen in de Leonardozaal meedenken en discussiëren over wat er zoal zou kunnen verbeteren aan de indeling  van het Sint Dimpnaplein en de omgeving. Ik moet zeggen dat er wel wat mooie ideeën kwamen bovendrijven - al dan niet ingegeven door Filip Lagiewka van het studiebureau Omgeving.

Zo zou de oude, leegstaande  school plaats kunnen maken voor een ruim plein met horeca en een groene aansluiting  met het begraafpark. Het opwaarderen en uitbreiden van het tragewegennetwerk maakt het mogelijk om je te voet of met de fiets op een aangename manier te verplaatsen. En vernieuwende woonprojecten zouden ervoor zorgen dat kinderen weer op straat kunnen spelen.

Mobiliteit is topprioriteit

Maar, één belangrijke factor zou niet aangepakt worden: de verkeersdruk. Hier zou 'rond' gewerkt moeten worden. Roeien met de riemen die er zijn. Alleen is de verkeersdruk wel een onoverzienbare  factor. Een mooi plein met waterpartijen en groen vervaagt in het niets wanneer al dat verkeer er net langs scheert. En zolang de zwakke weggebruiker op de tweede plaats komt, zal men niet snel geneigd zijn om zich te voet of met de fiets over de drukke verkeersas te verplaatsen. Uit het dorpsdebat kwam het mobiliteitsprobleem dan ook naar voor als topprioriteit. Maar is hier eigenlijk wel een oplossing mogelijk?  

Centraal op de Noord-Zuidas

Het probleem van het zwaar doorgaand verkeer heeft te maken met de ligging van Geel, en meerbepaald Sint Dimpna. Wie van Zuid naar Noord wil - bijvoorbeeld van Westerlo naar Retie - gaat in een rechte lijn over het Sint Dimpnaplein. Het vele verkeer dat er passeert is dan ook doorgaand verkeer. Ze moeten er niet zijn, ze moeten er doorheen omdat er geen waardige alternatieve verbinding is. De nieuwe verbinding naar Turnhout is een te grote omweg en zou het verkeer langs andere dorpskernen sturen. Dit is ook de reden waarom men (lees: Agentschap Wegen en Verkeer) op Sint dimpna geen verbod voor zwaar verkeer kan/wil invoeren.

Hoera, er is een oplossing!

Een mogelijk alternatief is het maken van een verbinding van de Ring met de Retieseweg. Op die manier zou het verkeer, in plaats van het centrum binnen te rijden, de Ring opdraaien en via een nieuwe ontsluitingsweg de Retieseweg kunnen bereiken. En die plannen bestaan al een tijdje. Maar zulke dossiers hebben hun tijd nodig. In april 2011 zag het er eindelijk naar uit dat die weg er effectief zou komen. Uit de 4 mogelijke tracés werd 1 gekozen, de budgetten werden voorzien en de werken zouden kunnen starten.

Alleen was niet iedereen opgezet met dit plan. Waar de weg zou komen - en dat geldt voor gelijk welk tracé - moesten mensen plaats maken. Een stuk van hun tuin afgeven, of zelfs hun woning moest wijken. Omdat er tot voor april 2011 geen eenduidige beslissing bestond over het exacte tracé, konden er op grond hiervan ook geen bouwvergunningen geweigerd worden. De bewoners van die omgeving waren niet bepaald happy toen ze vernamen dat er een verbindingsweg in hun tuin zou aangelegd worden. Hoe zou je zelf zijn.

Of toch niet . Of toch wel. Of toch niet.

Het PRUP - Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan - werd in 2012 door toenmalig minister van mobiliteit Muyters van tafel geveegd, ook al waren de lokale besturen van Geel, Retie, Dessel en Mol - het gaat om een bovenlokaal dossier - het hier niet mee eens.  Uiteindelijk bleek er een procedurefout te zijn waardoor de goedkeuring er toch kon komen.  Maar een 6-tal bewoners stapten in die periode ook naar de Raad van State om een schorsing te eisen van de plannen. In 2013 werd het dossier geschorst en in 2014 zelfs vernietigd.  De reden hiervoor was het ontbreken van voldoende bufferzone tussen de weg en een woonperceel.

Windstil in Geel

Dit betekent dat het volledige dossier terug volledig opnieuw ingediend moet worden met als toevoeging de extra bufferzone. Een voorwaarde hier is dat de betrokken gemeentebesturen - Geel, Retie, Dessel en Mol - een gezamenlijke visie moeten delen en het dossier opnieuw moeten indienen. Naar verluid zouden de andere gemeenten nog steeds vragende partij zijn voor de ontsluitingsweg. Alleen is het in Geel windstil sinds de uitspraak van de Raad van State van 16 mei 2014. En zolang er geen initiatief genomen wordt, zal de weg er niet komen. En zolang zal ook het zwaar verkeer het Sint Dimpnaplein blijven teisteren.

Evenwichtsoefening en moedige beslissing

Het dossier is wellicht complexer dan de bovenstaande samenvatting. Maar uiteindelijk dient er wel een evenwichtsoefening gemaakt te worden en moet men knopen doorhakken om de leefbaarheid en de veiligheid van Sint-Dimpna te verbeteren. De honderden vrachtwagens die per dag passeren zullen niet vanzelf minderen, integendeel. Bijkomende ontwikkelingen zoals op de zone Stenehei en de nucleaire site in Dessel zullen de verkeersdruk enkel doen toenemen. En men moet ook rekening houden met het feit dat, wanneer een beslissing genomen wordt, het nog jaren zal duren vooraleer de ontsluiting effectief een feit is. Tot zolang blijven de duizenden inwoners van Sint Dimpna dagelijks geconfronteerd met een verkeersinfarct voor hun deur en voor hun scholen. Tot zolang zijn de prachtige plannen slechts een pleister op de zere wonden van het plein.

De aanleg van een nieuw Sint-Dimpnaplein? Jazeker! Maar een meer doorslaggevende beslissing dringt zich op. Wie is er moedig genoeg om de handschoen op te nemen?

Lees ook deze krantenknipsels over de ontsluiting van de Retieseweg

• 16 mei 2009 - Stad wil verbinding Ring naast Fittelaarsdijk
• 27 april 2011 - Noordelijke route trekt ring door
• 31 mei 2012 - Minister keurt verbindingsweg tussen Ring en Retieseweg af
• 18 juni 2012 - Procedurefout 'redt' nieuwe weg in Geel
• 23 maart 2013 - Verbindingsweg loopt flinke vertraging op
• 2 april 2014 - Aanleg verbindingsweg geschorst